หวั่นฮอลแลนด์อ้างสิทธิ์จดสิทธิบัตรฮุบไม้พันธุ์ปทุมมา

นายสมชาย ชาญณรงค์กุล อธิบดีกรมวิชาการเกษตร เปิดเผยว่า เนื่องจากแต่ละปีสมาชิกกลุ่มสหภาพยุโรป(EU)ได้นำเข้าหัวพันธุ์ปทุมมาจากไทยไปปลูกค่อนข้างมาก เพื่อผลิตเป็นไม้ตัดดอกและไม้กระถาง โดยเฉพาะประเทศเนเธอร์แลนด์ได้มีความพยายามที่จะยื่นจดสิทธิบัตรพันธุ์ปทุมมาให้เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเนเธอร์แลนด์ กรมวิชาการเกษตรจึงนำคณะนักพฤกษศาสตร์ของไทยเดินทางไปยังกรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมพันธุ์พืชคุ้มครองของ EU เพื่อตรวจสอบข้อมูลการยื่นจดสิทธิบัตรคุ้มครองพันธุ์ปทุมมาที่เนเธอร์แลนด์แอบอ้างสิทธิ์ ถ้าพบว่าเป็นพันธุ์ปทุมมาของไทย กรมวิชาการเกษตรจะยื่นคัดค้านการจดสิทธิบัตรพันธุ์พืชดังกล่าวทันที เพื่อปกป้องพันธุ์พืชไทยไม่ให้ต่างชาติขโมยพันธุ์ไปได้ ขณะเดียวกันยังเป็นการปกป้องตลาดและมูลค่าการส่งออกหัวพันธุ์ปทุมมาที่มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นไต่ระดับสู่ปีละ 100 ล้านบาท

หากปล่อยให้ EU ขึ้นทะเบียนและจดสิทธิบัตรปทุมมาเป็นพันธุ์พืชคุ้มครองข อนาคตจะส่งผลกระทบต่อการส่งออกหัวพันธุ์ปทุมมาของไทยอย่างมาก โดยผู้ส่งออกต้องเสียค่าใช้จ่ายให้กับประเทศที่ยื่นจดสิทธิบัตรเอาไว้ซึ่งจะทำให้มีต้นทุนสูงขึ้น กรมวิชาการเกษตรจำเป็นต้องเร่งตรวจสอบข้อมูลรายละเอียด ทั้งเอกสารเกี่ยวกับพันธุ์ปทุมมาที่เนเธอร์แลนด์ขอยื่นจดสิทธิบัตร พร้อมดูงานในเนอสเซอรี่และแปลงปลูกทดสอบ โดยต้องตรวจสอบลักษณะต้น ลักษณะหัว ลักษณะใบ และลักษณะดอก ถ้าพิสูจน์แล้วพบว่า ปทุมมาที่เนเธอร์แลนด์อ้างสิทธิ์ เป็นปทุมมาต่างชนิดกับพันธุ์ปทุมมาของไทย ก็จะให้ขึ้นทะเบียนพันธุ์พืชและจดสิทธิบัตรได้

"ปทุมมาหรือที่ชาวต่างชาตินิยม เรียกว่า สยามทิวลิป(Siam Tulip) เป็นไม้ดอกที่มีศักยภาพในการส่งออกสูงเป็นอันดับ 2 ของไทยรองจากกล้วยไม้ ปัจจุบันประเทศไทยมีมูลค่าการส่งออกปทุมมา ปีละประมาณ 30-40 ล้านบาท ขณะที่ตลาดโลกมีความต้องการหัวปทุมมาไม่น้อยกว่า 200 ล้านบาท/ปี โดยมีตลาดนำเข้าหลัก ได้แก่ ญี่ปุ่น เนเธอร์แลนด์ สหรัฐอเมริกา เยอรมัน โปรตุเกส อิล เบลเยียม อีตาลี จีน และไต้หวัน ถือเป็นตลาดที่มีคุณภาพและมีกำลังซื้อสูง ซึ่งมีความต้องการหัวพันธุ์ปทุมมา รวมปีละ 2-3 ล้านหัว นายสมชาย กล่าว

อธิบดีกรมวิชาการเกษตรกล่าวด้วยว่า แหล่งปลูกปทุมมาเพื่อผลิตหัวพันธุ์เพื่อการส่งออกของไทยในปัจจุบัน ส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน พะเยา เลย และชัยภูมิ เป็นต้น สำหรับพันธุ์ปทุมมาไทยมีค่อนข้างหลากหลาย อาทิ พันธุ์ชมพูพิงค์ ดอยตุง บลูมูน ชมพูพร้าว ขาวสันทราย เขียวมรกต และพันธุ์เชียงใหม่พิงค์ ซึ่งเป็นพันธุ์ที่เกษตรกรนิยมปลูกและส่งออกมากที่สุด โดยประเทศผู้นำเข้ามีความต้องการนำเข้าหัวพันธุ์ในช่วงเดือนกันยายนของทุกปี เพื่อปลูกขายเป็นไม้ดอกในเทศกาลคริสมาสต์ ซึ่งได้รับการตอบรับจากตลาดดีมาก