"คำหยาด" พระตำหนักที่คนไทยกำลังลืม ปล่อยร้างไร้หน่วยงานเหลียวแล

"คำหยาด" พระตำหนักที่กำลังถูกลืม ไร้หน่วยงานเหลียวแล แม้แต่คนพื้นที่ยังเดินทางไปไม่ถูก ชาวบ้านวอนช่วยอนุรักษ์โบราณสถานแห่งนี้

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า พระตำหนักคำหยาด ม.1 ต.คำหยาด อ.โพธิ์ทอง จ.อ่างทอง พระตำหนักที่ขุนหลวงหาวัด (เจ้าฟ้าอุทุมพร กรมขุนพรพินิต) ทรงผนวชที่วัดโพธิ์ทอง แล้วสร้างพระตำหนักคำหยาดแห่งนี้ขึ้นมาเพื่อจำพรรษา แม้แต่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จประพาสลำน้ำมะขามเฒ่า เมื่อปี พ.ศ. 2450 ได้เสด็จมายังโบราณสถานแห่งนี้

แต่พระตำหนักแห่งนี้กำลังถูกลืมจากผู้คนไทยและชาวจังหวัดอ่างทอง หลังไม่มีหน่วยงานใดเหลียวแลจนเป็นที่อยู่อาศัยของนกพิราบ ประกอบกับพระตำหนักคำหยาดอยู่ในพื้นที่ห่างไกล ไม่มีแม้แต่ป้ายบอกเส้นทาง จนประชาชนใกล้เคียงพระตำหนักคำหยาดต่างวิตกกังวลว่าจะไม่เหลือพระตำหนักแห่งเดียวของจังหวัดอ่างทองให้ลูกหลานได้ศึกษาเรียนรู้

นายบัญชา กล่อมเกลี้ยง ประธานกลุ่มสืบสานศิลปะอ่างทอง กล่าวว่าพระตำหนักแห่งนี้ปลูกสร้างขึ้นตั้งแต่รัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าบรมโกศ เพื่อใช้เป็นที่ประทับแรม เนื่องจากมีพระราชนิยมเสด็จประพาสเมืองแถบนี้ และในขณะเดียวกัน กรมขุนพรพินิต (ขุนหลวงหาวัด หรือ เจ้าฟ้าอุทุมพร) เคยผนวชอยู่ที่วัดราชประดิษฐ์ ได้ทรงนำข้าราชบริพารกับพระภิกษุ ที่จงรักภักดี เสด็จลงเรือพระที่นั่ง ออกจากพระนครศรีอยุธยามาจำพรรษาที่วัดโพธิ์ทองคำหยาด และประทับอยู่ที่พระตำหนักคำหยาดนี้เพื่อไปสมทบกับชาวบ้านบางระจัน

แม่ค้าขายน้ำปั่นบริเวณหน้าพระตำหนัก กล่าวว่า ตอนนี้ไม่มีแม้นักท่องเที่ยวเข้ามาเลย เพราะป้ายบอกทางมาที่พระตำหนักไม่มีบอก มีแค่ป้ายเดียว พระตำหนักก็อยู่ลึกและไกล ส่วนทางหน่วยงานมีมาดูบ้าง แต่เหมือนทำงานแบบไม่ประสานงานกัน อยากให้บูรณะบริเวณรอบๆ พระตำหนัก มีกิจกรรมตลาดย้อนยุค จะได้มีคนมาเที่ยวเยอะๆ ชาวบ้านจะได้มีรายได้ โดยให้ผู้เกี่ยวข้องจัดกรุ๊ปทัวร์มาด้วย เพื่อไม่ให้พระตำหนักคำหยาดไม่ถูกลืม

สำหรับพระตำหนักคำหยาดแห่งนี้ ตั้งโดดเด่นอยู่กลางทุ่งนา ก่อด้วยอิฐถือปูน ขนาดกว้าง 10 เมตร ยาว 20 เมตร ยกพื้นใต้ถุนสูง พื้นปูด้วยไม้ มีมุขเด็จยื่นมาออกไปทั้งสองด้าน ได้แก่ ทิศตะวันตกและทิศตะวันออก ผนังชั้นล่างและหน้าต่างภายในเจาะเป็นช่องโค้งปลายแหลม ภายในทาสีดินแดง โครงสร้างอาคารใช้เสากลมและผนังรับน้ำหนัก

โบราณสถานทางด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ของพระตำหนักคำหยาด สันนิษฐานว่า เป็นวิหาร หรือ หอพระ ลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ฐานสูง มีกำแพงแก้วล้อมรอบตัวอาคาร สภาพในปัจจุบันพระตำหนักคำหยาด เหลือเพียงผนัง 4 ด้าน แต่ยังคงให้เห็นเค้าความงามทางด้านศิลปกรรม ไม่ว่าจะเป็น ลวดลายประตูซุ้มจรนำ หน้าต่าง มีมุขเด็จด้านหน้าและด้านหลัง ภายในทาดินแดงปูพื้นกระดาน ร่องรอยของโครงสร้างทางสถาปัตยกรรมฉาบฉายให้เห็นถึงเรื่องราวและความทรงจำในสมัยอดีต