ชายผู้ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น "โรคหลงตัวเอง" เผยวิธีสังเกตง่ายๆ ใครอาจเป็นแบบเดียวกัน!

ชายผู้ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น "โรคหลงตัวเอง" เผยวิธีสังเกตง่าย ๆ ว่าใครที่อาจมีภาวะบุคลิกภาพหลงตัวเองเช่นกัน

เจคอบ สคิดมอร์ ซึ่งเป็นที่รู้จักจากการนำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับบุคลิกภาพหลงตัวเอง (Narcissistic Personality Disorder) ได้ออกมาแบ่งปันวิธีสังเกตคนที่มีลักษณะของโรคนี้อย่างชัดเจน

ชายผู้ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคหลงตัวเอง เผยว่า มีลักษณะนิสัยอย่างหนึ่งที่เขา “มองปุ๊บก็รู้ทันที” ว่าอีกฝ่ายอาจเป็นเช่นเดียวกัน

ในยุคที่ผู้คนให้ความสนใจกับสุขภาพจิต ความแตกต่างของแต่ละบุคคล และการทำงานของจิตใจมากกว่าที่เคย

เราจึงได้รู้จักกับภาวะหรือความผิดปกติต่าง ๆ ที่ในอดีตอาจถูกมองข้าม ส่วนหนึ่งก็เพราะพลังของโซเชียลมีเดียนั่นเอง

หนึ่งในภาวะที่ได้รับความสนใจมากขึ้นก็คือ “โรคบุคลิกภาพหลงตัวเอง” หรือที่เรียกอย่างเป็นทางการว่า Narcissistic Personality Disorder (NPD)

แม้คำว่า “หลงตัวเอง” จะถูกพูดถึงบ่อยในโลกออนไลน์ และหลายคนพอจะรู้พฤติกรรมบางอย่างของผู้ที่มีภาวะนี้

แต่ในความเป็นจริง ความหมายที่แท้จริงของโรคนี้กลับมักถูกเข้าใจผิดหรือคลาดเคลื่อนอยู่ไม่น้อย

หลงตัวเองคืออะไร?

กระแสในโซเชียลมีเดียอย่าง TikTok ทำให้คนเริ่มสนใจวิธีสังเกตผู้ที่มีภาวะบุคลิกภาพหลงตัวเอง (NPD) มากขึ้น

แต่หากจะอธิบายให้ชัดเจนว่า “คนที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคหลงตัวเอง” เป็นอย่างไร คำตอบนั้นลึกซึ้งกว่าที่เห็นเพียงภายนอก

จะรู้ได้อย่างไรว่าใครสักคนเป็น “คนหลงตัวเอง”?

ผู้ที่มีภาวะนี้มักจะมีความคิดว่าตนเองสำคัญเหนือใคร หรือที่เรียกว่า “ยิ่งใหญ่ในสายตาตัวเอง” อย่างชัดเจน

ตามคู่มือวินิจฉัยโรคทางจิตเวช (DSM-V) ได้ระบุว่า โรคนี้เกี่ยวข้องกับ “รูปแบบพฤติกรรมที่เต็มไปด้วยความคิดว่าตนยิ่งใหญ่และเหนือผู้อื่น”

และถ้าอยากเข้าใจภาวะนี้ให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น ใครจะให้ข้อมูลได้ดีกว่าผู้ที่เคยได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์มาโดยตรง?

Andrea Piacquadio

วิธีสังเกต “คนหลงตัวเอง” แบบชัดเจนที่สุด

เจคอบ สคิดมอร์ หรือที่รู้จักในโลกโซเชียลว่า The Nameless Narcissist มักโพสต์เนื้อหาเกี่ยวกับประสบการณ์ตรงและความรู้เกี่ยวกับโรคนี้ เพราะเขาเองก็ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น NPD เช่นกัน

ในวิดีโอหนึ่งเมื่อต้นปี เจคอบพูดถึง “สัญญาณง่าย ๆ” ที่สามารถใช้สังเกตคนหลงตัวเองได้

เขาเริ่มด้วยการบอกว่า ปกติแล้วเขาจะไม่ค่อยพยายามวิเคราะห์ว่าใครเป็น NPD หรือไม่ เพราะแต่ละคนก็แสดงออกต่างกัน และหลายคนก็ฉลาดพอที่จะไม่แสดงทุกพฤติกรรมออกมาตรง ๆ เพราะกลัวจะไม่ได้รับการยอมรับจากคนรอบข้าง

“แต่มีอยู่สิ่งหนึ่งที่เมื่อไหร่ผมเห็น ผมก็ไม่สามารถมองข้ามมันไปได้เลย” เจคอบเล่าว่า เขาเพิ่งตระหนักว่าพฤติกรรมนั้น “ไม่ปกติ” ก็เมื่อได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคนี้แล้ว

“หลายคนที่เป็น NPD เหมือนกับผม จะมีนิสัยอย่างหนึ่งคือ เราจะไม่สามารถตัดสินคุณค่าหรือแสดงความเห็นต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้เลย หากไม่ได้เปรียบเทียบกับอย่างอื่นก่อน” เจคอบอธิบาย

นี่จึงเป็นหนึ่งใน “สัญญาณชี้ชัด” ที่เขาใช้สังเกตคนที่อาจมีภาวะบุคลิกภาพหลงตัวเองเช่นกัน

เจคอบ สคิดมอร์ เล่าต่อว่า “เรามองโลกทั้งใบในแบบที่มีลำดับชั้น อะไรเหนือกว่า? อะไรด้อยกว่า? ทันทีที่ผมเดินเข้าไปในห้อง ผมจะเริ่มจัดอันดับทันทีว่า ใครดูมีเสน่ห์ที่สุด ใครดูน่าดึงดูดที่สุด ใครดูมีเส้นสายดีสุด หรือใครดูฉลาดที่สุด”

เขายอมรับว่า ใช้เวลาเพียงไม่กี่นาทีในการจัดลำดับ “สถานะ” ของทุกคนในห้องไว้ในหัว

เจคอบบอกว่า นิสัยแบบนี้ไม่ได้เกิดขึ้นแค่กับคน แต่ยังรวมถึงทุกสิ่งทุกอย่าง แม้แต่เรื่องที่เขาไม่ได้ใส่ใจนัก เขาก็ยังเผลอเปรียบเทียบกับสิ่งอื่นอยู่ดี

เพราะท้ายที่สุดแล้ว สิ่งที่เขาทำทั้งหมดคือการ “สร้างความรู้สึกว่าตัวเองเหนือกว่า”

“ในทางกลับกัน ถ้าเรารู้สึกว่าไม่ชอบอะไร เราก็จะไม่พูดตรง ๆ ว่าไม่ชอบเพราะอะไร แต่เราจะเอาไปเปรียบกับสิ่งอื่นที่เราคิดว่าดีกว่า แล้วใช้สิ่งนั้นเป็นเกณฑ์ตัดสิน” เจคอบอธิบาย